We werken aan een duurzame samenleving

Marian Gielen

Bij duurzaamheid denkt u misschien al snel aan dubbelglas en zonnepanelen op het dak. Maar duurzaamheid staat voor meer: een duurzame samenleving betekent voor ons dat we nu en in de toekomst fijn samen leven in onze wijken.

Natuurlijk: zorg voor milieu en klimaat is heel belangrijk voor ons allemaal. Daarom verbeteren we de isolatie van al onze huizen stap voor stap. En plaatsen we zonnepanelen. We halen ook steeds meer huizen van het aardgas af. Allemaal om CO2-uitstoot tegen te gaan en zo te werken aan een betere wereld.

LEEFBAARHEID ONDER DRUK
Het klimaat is maar één van onze zorgen. We zien bijvoorbeeld ook dat de leefbaarheid in wijken en buurten steeds meer onder druk staat. Mensen vertrouwen de overheid en andere organisaties niet meer. Ze trekken zich terug achter hun eigen voordeur. Hun gezondheid gaat achteruit. Ze worden minder gelukkig. Daar willen wij ook iets tegen doen. Bij duurzaamheid denkt u misschien al snel aan dubbelglas en zonnepanelen op het dak. Maar duurzaamheid staat voor meer: een duurzame samenleving betekent voor ons dat we nu en in de toekomst fijn samen leven in onze wijken.

HET BEGINT IN DE EIGEN BUURT
Wij geloven dat samen leven begint in de eigen buurt. Op plekken waar mensen elkaar tegenkomen. Dat kan in de koffiecorner van de supermarkt zijn. Of gewoon buiten op het plein. Maar dan moet er wel een supermarkt met koffiecorner in de buurt zijn. En het plein moet wel een mooi, uitnodigend plein zijn. Wij kijken steeds op die manier naar buurten: wat is er nodig om op deze plek duurzaam samen te leven?

SITTARD: KUNST DIE ENERGIE OPLEVERT
Daarbij proberen we zo veel mogelijk dingen in één keer aan te pakken. Een mooi voorbeeld is de Dempseyflat in Sittard. Twee gevels van het gebouw zijn tegelijkertijd kunstwerk én wekken energie op. Frank Bartelen van ZigZagSolar was bij het project betrokken.


ZIGZAGGEVEL
Bartelen: “Op het dak van het gebouw liggen al zonnepanelen. Wonen Limburg wilde die ook graag op de gevels hebben. Maar van die grote, zwarte panelen zien er niet zo fraai uit. Onze installatie heeft een soort driehoekige ribbels. Vanaf de zijkant lijken het zaagtanden. De bovenkant van elke ribbel is een zonnepaneel. De onderkanten van de ribbels vormen samen een afbeelding. Vanaf de straat zie je dus een kunstwerk en de zon schijnt op het zonnepaneel!”

BEWONERS KOZEN DE AFBEELDING
Het leuke van dit project: bewoners konden uit een aantal kunstwerken hun favorieten kiezen. En de energie wordt gebruikt voor de verlichting van de gemeenschappelijke ruimtes. Bewoners betalen daardoor minder servicekosten. Bartelen: “Het is voor bewoners dus mooier én voordeliger. Ik heb dan ook alleen maar enthousiaste reacties gehoord.”

HORST: SAMEN NADENKEN OVER DE BUURT
Ook bij grotere projecten vinden we de inbreng van bewoners heel belangrijk. In Horst krijgt de school Weisterbeek bijvoorbeeld nieuwbouw. Wij hebben huizen in de buurt van die school. Samen met de school, de gemeente en andere partijen zijn we in gesprek met omwonenden. De vraag: hoe kunnen we deze nieuwbouwplannen benutten om de wijk mooier, groener en leuker te maken? Zo grijpen we één bouwproject aan om bewoners over hun hele buurt te laten meedenken.

WEERT: SCHOOL ALS SPIL IN DE WIJK
Ook in Weert staat een basisschool die echt een spil in de wijk is. Yvonne Vaes is directeur van basisschool het Dal, gevestigd in de Brede school Markeent, in de wijk Keent. “Wij kunnen heel veel tijd besteden aan rekenen en taal”, legt ze uit. “Maar als de leerlingen zich buiten school niet prettig voelen in de buurt, levert dat veel minder op. Want een veilige, fijne leefomgeving is echt de basis voor de ontwikkeling van kinderen.”


JONG EN OUD SAMENBRENGEN
Veel leerlingen van het Dal wonen met hun ouders in een huis van Wonen Limburg. “We hebben daarom regelmatig contact met Wonen Limburg”, vertelt Vaes. “We zitten bijvoorbeeld met heel veel andere partijen in het groot Keent-overleg. Elke maand komen we bij elkaar met onder anderen de zorg, ondernemers en de wijkagent. Samen bespreken we hoe we de wijk leefbaarder kunnen maken. En hoe we bewoners samen kunnen brengen, van jong tot oud en vanuit verschillende culturen.’’

BUURTMOESTUIN
Door die aanpak zijn haar leerlingen heel actief in de buurt, ziet Vaes. “Wij hebben leerlingen die enthousiast meewerken in de buurtmoestuin. Anderen werken graag samen met ouderen. Bijvoorbeeld bij de organisatie van een kerstmarkt in een woonzorggebouw. Dat is een heel positieve ervaring voor ze. Ze ontdekken wat ze leuk vinden om te doen én ze zien dat hun werk gewaardeerd wordt.”

ENORM BETROKKEN
In 2021 ontwikkelde de gemeente Weert samen met onder andere Wonen Limburg een gebiedsvisie voor de wijk. Daarin staat hoe Keent er over twintig jaar uit moet zien. De precieze invulling moet nog worden gemaakt. “En daar werken onze kinderen aan mee”, vertelt Vaes. “Zij bedenken bijvoorbeeld een ontwerp voor speelplekken in de buurt. En als er straks in de wijk gewerkt wordt, gaan we met de leerlingen kijken bij de werkzaamheden. Zo blijven ze enorm betrokken bij hun eigen buurt.”